15 Ciekawostek o Romantyzmie

Każdy w szkole uczył się o romantyzmie. Wiemy, że był to ważny okres w dziejach kultury i literatury europejskiej, że jego początki to przełom XVIII i XIX wieku. Była to epoka powiązana z ruchami wolnościowymi, która zaowocowała licznymi perłami literatury i wpłynęła na sposób myślenia wielu późniejszych pokoleń. Co ciekawego można jeszcze powiedzieć o tym okresie?

1. Pierwsze oznaki nowej epoki pojawiły się w Niemczech, w latach 80. XVIII wieku, wtedy zaczęli tworzyć F. Schiller i J.W. Goethe, szybko popularność zyskał utwór „Cierpienia młodego Wertera”. Kolejne ważne nazwiska dla romantyzmu w Europie to G. Byron, W. Hugo i W. Scott.

2. W Polsce za początek romantyzmu przyjmuje się rok 1822, czyli rok wydania I tomu Poezji Adama Mickiewicza. Tom ten zawierał w sobie Ballady i romanse.

3. Główni twórcy polskiego romantyzmu to Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński, Cyprian Kamil Norwid i Józef Ignacy Kraszewski.

4. Podstawową ideą przyświecającą romantykom był bunt wobec zastanej rzeczywistości. Poszukiwali oni nowych form wyrazu, chcieli poznawać świat za pomocą wyobraźni, emocji i intuicji.

5. Dla romantyków uczucia były ważniejsze od rozumu, wagi nabrał mistycyzm, duchowość i senne wizje.

6. Jednocześnie nasiliło się poczucie przynależności do narodu, krzewił się patriotyzm, za wyższą ideę uznawano ojczyznę, dla której można nawet poświęcić życie. Trendy te mocno wpisywały się w ideę zrywów narodowych.

7. Poeci narzucili sobie istotną rolę w przewodzeniu narodom, chcieli być wieszczami i wskazywać drogę do wolności. Twórca był wysłannikiem Boga, miał boski dar tworzenia.

8. W kulturze pojawiła się fascynacja ludowością, folklorem i naturą. Pisarze, malarze i inni artyści garściami czerpali inspiracje z ludowych wierzeń i przekazów.

9.  Ogromne zainteresowanie zaczął wtedy budzić też orientalizm i kultura Bliskiego oraz Środkowego Wschodu. Artystów inspirowały zwyczaje i krajobrazy arabskie, japońskie czy hinduskie. Często cała akcja utworów rozgrywała się w obcych, egzotycznych dla czytelnika miejscach.

10. W literaturze tamtego okresu ogromną rolę odgrywa fantastyka – nadprzyrodzone istoty i zjawiska, tajemnicze, malownicze miejsca. Pojawiają się kontakty z duchami, upiory, elementy abstrakcyjne.

11. Poeci najczęściej stawiali na dwa typy bohaterów – tych walecznych i zbuntowanych lub tych wrażliwych, neurotycznych. Pierwsi to bohaterowie bajroniczni – dumni, tajemniczy indywidualiści, chodzący własnymi drogami. Jest to bohater mroczny, z tragiczną przeszłością, nieobciążony zwykłymi powinnościami. Drugi zaś to bohater werteryczny – uczuciowy, działający pod wpływem impulsu, z rozwiniętą wyobraźnią, nieszczęśliwie zakochany. Często to bohater odczuwający tzw. Weltschmerz.

12. W większości utworów romantycznych na drodze bohatera stawała wielka miłość, namiętność, która przejmowała władzę nad rozumem. Zazwyczaj jednak to uczucie ostatecznie było nieszczęśliwe i doprowadzało do samobójczej śmierci.

13. Romantycy stawiali na indywidualizm, bohaterowie byli przekonani o swojej wyjątkowości, wierzyli, że mają wyższy cel i misję powierzoną przez Boga.

14. W okresie romantyzmu powstały nowe gatunki literackie – to wtedy rozwinęła się powieść poetycka, dramat romantyczny i ballady. Popularna była również komedia.

15. Za zakończenie romantyzmu w Polsce uznaje się rok 1863, czyli moment wybuchu powstania styczniowego.